'Tijd om de druk van de ketel te halen'
'We hebben niet alleen het recht om vakantie te nemen, maar ook de verdomde plicht om vakantie te houden. Aan het woord is Wim Vandewiele, zingevingscoördinator van het ACW, die een boompje opzet over de zin en onzin van vakantie
Het is vrijdag 29 juni en de laatste school-
dag van het jaar. Straks gaan de school- poorten onherroepelijk dicht voor twee
maanden en breekt eindelijk de zomer- vakantie aan. Ook op de werkvloer is de
sfeer merkbaar anders. De eerste lading collega’s vertrekt met vakantie en de
achterblijvers tellen de dagen af tot het hun beurt is. Gesprekken tijdens de
middagpauze gaan over verlofperiodes en vakantieplannen. De zomer luidt een
ander levensritme in, en dat stemt zingevings- coördinator Wim Vandewiele tot
nadenken.
1936
‘Als werknemersbeweging hebben we fel
gestreden voor het recht op vakantie. In 1936, na de Grote Staking in juni,
werd het recht op één week betaald verlof ingevoerd. Een overwinning voor de
vakbonden die het leven van de mensen ingrijpend veranderde. Doorheen de jaren
werd het recht uitgebreid en sinds 1975 kan iedere werknemer in België twintig
dagen vakantie opnemen. Zonder twijfel is dit duur bevochten recht op vakantie
zinvol. Alleen vraag ik me af of we
vandaag wel zo zinnig met die vrije tijd
omspringen.’
Onderdruk
‘Vakantie is: tijd vacant - of beschikbaar -
hebben voor jezelf, voor je gezin, familie en vrienden. Het is tijd om te
ontspannen, door op reis te gaan, klusjes op te knappen, een
spannend boek te lezen, uitstapjes te maken.
Het is tijd om de druk van om van een toestand van overdruk naar een situatie
van onderdruk te gaan. Maar als ik eerlijkheidshalve naar mezelf kijk, stel ik
vast dat ik er niet in slaag om wat gas terug te nemen. En ik ben kennelijk
niet alleen, want ook in mijn omgeving?!
Vakantiestress
‘Het begint al in de aanloop naar de vakantie.
Snel, snel willen we nog dossiers afronden op het werk. We moeten ook onze reis
voorbereiden en nog gauw nieuwe zomer- kledij kopen tijdens de solden. Tijdens
de vakantie zelf loert het gevaar om de hoek dat we ons werk mentaal niet
loslaten. Zeker voor mensen met een smartphone, die voortdurend bereikbaar zijn
voor hun werkgever, is dat aartsmoeilijk. En dan ligt daar nog een ellenlang
lijstje thuis te wachten, met taken die we tijdens het jaar niet konden
realiseren en die nu of nooit uitgevoerd moeten worden. Het zou haast de
omgekeerde wereld zijn, als we ernaar zouden snakken om terug te mogen gaan
werken om aan de vakantiestress te ontsnappen.’
Plicht
‘Mijn idee is dus dat we niet alleen het recht
hebben om vakantie op te nemen, maar ook de verdomde plicht om vakantie te
houden. Dit is evenzeer een tip voor anderen, als een wens voor mezelf. Tijdens
mijn vakantie wil ik in de tuin werken, moet ik de verbouwingsplannen aan mijn
huis in gang zetten, wil ik die en die vrienden bezoeken, moet ik mijn eindwerk
schrijven... Veel willen en moeten, en weinig loslaten. Soms heb ik het gevoel
dat ik helemaal geen vakantie heb genomen.’
Mentale rust
‘En onvermijdelijk kom je dan uit bij de vraag
of de ver- houding tussen werk en privéleven tijdens het werkjaar wel in
evenwicht is. Vaak worden we bij het begin van de vakantie ziek, omdat we dan
tijd hebben om ziek te zijn. Een heel jaar lang zijn we mentaal in overdruk,
stress lijkt structureel ingebouwd in ons leven. Dat pleit er al helemaal voor
om toch minstens de vakantie daarvan te vrijwaren en die tijd in te zetten
waarvoor ze dient: het werk en de stress eens een tijdje loslaten en mentaal
tot rust komen. Plan dus niet te veel in je verlof en leef eens rustig van dag
tot dag.’
Leen Grevendonck
--
U kan het artikel nalezen in de online versie van Visie via deze link.

